Compensatie.

Ik heb vanmorgen een tijdje naar Linkk zitten kijken dat een onderwerp had over CO2-compensatie. Daarin kwamen nogal wat bezwaren tegen diverse vormen van compensatie naar voren.

Zoals bij het planten van bomen ter compensatie: in de eerste plaats zijn de mogelijkheden om bomen te planten beperkt, je kunt niet tot in het oneindige doorgaan met bomen planten. Dat blijkt bijvoorbeeld al uit de onvrede in ontwikkelingslanden waar de bevolking landbouwgrond ziet verdwijnen om bomen te planten terwijl ze met een toenemende bevolking juist meer behoefte aan landbouwgrond krijgen. Dat leidde in Oeganda bijvoorbeeld al tot het kappen van zo'n compensatiebos. Bovendien is het slechts een tijdelijke oplossing: bomen hebben niet het eeuwige leven en groeien niet de hemel in, op een gegeven moment is de groei en dus de opname van CO2 er uit en uiteindelijk komt met het overlijden van de boom en met het afvallen en vergaan van het blad de CO2 toch weer vrij. Dan kun je wel weer nieuwe bomen planten, maar dat compenseert dan alleen nog het afsterven van de bomen en niets meer van wat de mens uitstoot.

Het Wereld Natuurfonds (WNF) staat dan ook een andere "oplossing" voor: het bouwen van schone (volgens mij is dat een bedrieglijke term en kun je beter spreken van schonere) energiecentrales in ontwikkelingslanden. Een groter bezwaar van mijn kant is echter dat het wat "jezelf rijk rekenen" is: ontwikkelingslanden heten zo omdat ze zich nog moeten ontwikkelen. Daar kunnen die energiecentrales prima bij helpen. Dat compenseert echter niets van wat wij hier produceren aan CO2. Ontwikkelen gaat namelijk gepaard met een grotere vraag naar energie. Het zal niet vaak voorkomen dat voor die schonere centrale een vervuilende gesloten wordt, ze hebben de extra capaciteit hard nodig. Het vertraagt de toename van de uitstoot wereldwijd hooguit iets door in die landen de groei zoveel mogelijk met schonere centrales te realiseren maar compensatie? In mijn ogen absoluut niet.

Mijn voornaamste bezwaar tegen de term compensatie kwam echter niet voor het voetlicht: naar mijn mening geef je met dit soort initiatieven mensen de indruk dat ze verder niets hoeven te doen als ze maar een CO2-compensatie certificaatje kopen. Dat ze dan goed bezig zijn voor het milieu.Niets is natuurlijk minder waar: de enige manier om echt goed bezig te zijn is minder gaan gebruiken.

Bossen aanplanten? Schonere energiecentrales voor ontwikkelingslanden? (waarom eigenlijk vooral daar? er valt in westerse landen op dat gebied ook nog wel wat te behalen aan beperking van CO2 uitstoot). Ik vind het allemaal prachtig en daar moet vooral mee doorgegaan worden. Maar noem het geen compensatie. Er wordt namelijk geen gram CO2 minder door uitgestoten, hooguit tijdelijk wat meer opgeslagen of de wereldwijde toename wat vertraagd.