woensdag, april 18, 2007

Hersenspinsel hypotheekrenteaftrek

Ik heb wel vaker met een bepaalde gedachte gespeeld en wil deze nu eens als knuppel in het hoenderhok gooien om te zien wat een discussie erover oplevert.

Het gaat om de hypotheekrente-aftrek. De eigen woning wordt in de aangifte inkomstenbelasting nog steeds behandelt als een inkomenspost. Nu de woning door het beperken van het eigenwoningforfait nooit tot een bijtelling, maar alleen nog tot een aftrekpost, kan leiden is dat eigenlijk onlogisch. Een gevolg van deze constructie is bovendien dat het drempelinkomen lager wordt waardoor de aftrek van de hypotheekrente automatisch ook tot een hoger aftrek ziektekosten en giften leidt. Dat lijkt mij een oneigenlijk effect van deze aftrek.

Bovendien leidt deze constructie tot een extra vraag om het deel van het eigenwoningforfait dat in mindering kan worden gebracht in verband met geringe eigen woningschuld te bepalen.

Zou het niet logischer zijn de eigen woning voortaan onder de aftrekposten te laten vallen, waardoor de oneigenlijke verhoging van andere aftrekposten vermeden wordt?
Als dan tevens het eigenwoningforfait als drempel voor deze aftrekpost wordt beschouwd is die extra vraag ook niet meer nodig: een drempel kan nooit tot een bijtelling leiden, als de aftrekposten lager zijn dan de drempel kan de hele vraag overgeslagen worden. Een behoorlijke vereenvoudiging bij het invullen én bij de verwerking lijkt mij.

Mocht compensatie van een en ander noodzakelijk worden geacht dan kan deze bijvoorbeeld bereikt worden door het eigenwoningforfait te verlagen of (voor woningen tot een bepaalde waarde) geheel af te schaffen.

Een voorbeeld: stel woning € 100.000, hypotheek € 100.000, rente 6% = € 6000. Dan leidt dat nu tot een aftrekpost eigen woning van 6000 (rente) -600 (eigenwoningforfait)= € 5400. Tevens neemt de aftrek ziektekosten toe met (maximaal) 11,5% van € 5400 = € 621 en een eventuele aftrek giften met € 54.

Zou bij verder ongewijzigde regeling het door mij voorgestelde worden ingevoerd dan blijft de aftrekpost 6000 - 600 = € 5400 maar zonder effect op de andere aftrekposten die daardoor dus maximaal € 621 resp € 54 lager zullen worden. Door het schrappen van het eigenwoningforfait bij deze woningwaarde zou hiervan € 600 gecompenseerd worden.

Om te voorkomen dat hoge inkomens die gewoonlijk toch al niet in aanmerking komen voor ziektekostenaftrek onnodig gecompenseerd worden zou voor woningen boven een bepaalde waarde het forfait in stand gehouden kunnen worden. Dit kan eventueel voor hoge inkomens met dermate hoge ziektekosten dat zij toch aan de aftrek hiervoor toekomen een klein nivellerend effect opleveren. Ik kan dit echter niet als ernstig bezwaar zien: het eigenwoningforfait is maximaal € 8.900, het maximale nadeel in de aftrek derhalve 11,5+1= 12,5% daarvan = € 1.112 en het maximale belastingnadeel derhalve (bij 52% belasting) € 578. Dat lijkt me bij de inkomens waar we hier over praten geen onoverkomelijk nadeel.

Een andere mogelijkheid zou zijn om de hoogte van het percentage voor het eigenwoningforfait (dan drempel geheten) niet meer te koppelen aan de waarde van de woning maar aan de hoogte van het drempelinkomen. B.v. voor inkomens tot € 17.500 (ca. minimumloon) 0% van de WOZ-waarde, inkomen tot € 30.000 (ca modaal) 0,2%, tot € 60.000 (2x modaal) 0,4% en daarboven het thans voor woningen boven de € 75.000 geldende percentage van 0,6% van de WOZ waarde. Dat resulteerd er in dat lagere inkomens maximaal gecompenseerd worden terwijl de compensatie met het stijgen van het inkomen afneemt en bij meer dan 2x modaal nihil wordt.

Ik ben zeer benieuwd hoe jullie over dit hersenspinsel van mij denken.

Geen opmerkingen: