160.000

Bos probeert ons grondig te overtuigen van het belang van bezuinigingen door ons voor te rekenen dat de 30 miljard te kort betekend dat elke dit jaar geboren baby begint met een schuld van € 160.000. Een nogal onzinnige berekening: die baby's hoeven dat niet in hun eentje op te hoesten, dat moeten we met alle ruim 16 miljoen Nederlanders doen. Bovendien vergeet hij het aandeel van die baby's in het al bestaande tekort van ruim € 20.000 per Nederlander even, dus had hij als hij dit zonodig wil vertellen die 20.000 er ook even bij moeten tellen.

Aangezien we het met zijn allen mogen delen was het echter logischer geweest om te melden dat dit betekend dat de staatsschuld met € 2000 per Nederlander toeneemt (nadat die de afgelopen twee jaar al met circa 50% was gestegen, waarom hoorden we hem toen niet over die kosten per baby?) (Oh, wacht toen hoefde hij nog niet te bezuinigen dus was het nog niet nodig de bevolking goed angst aan te jagen).

Is er dan niets aan de hand? Als het een eenmalig tekort is ten gevolge van de crisis eigenlijk niet zo heel veel. Bos stelt echter dat dit een chronisch, elk jaar weer terugkomend, tekort dreigt te worden. En dan kom je uiteindelijk toch wel aan die € 160.000. Weliswaar is pas na 80 jaar de schuld met 160.000 per inwoner gestegen (met de bestaande 20.000 er bij dus 180.000 per inwoner) maar het begint dan wel aan te tikken. We zitten dan met een staatschuld opgescheept van 2880 miljard. Gelukkig bestaat er zo iets als inflatie en als die gemiddeld rond de twee procent ligt is het geld na 80 jaar nog maar circa 1/5 waard van wat het nu waard is. In hedendaags geld valt het dan best nog mee: € 36.000 per hoofd en totaal € 576 miljard. Dat is alleen wel ruim 90& van het bbp (wat we met zijn allen bij elkaar verdienen per jaar) (en dat percentage is dan al weer jaren lang aan het dalen na een top ruim boven de 100%).

Niet zo best dus. Maar het wordt nog erger: die 30 miljard is namelijk geen statisch bedrag maar is eveneens aan inflatie onderhevig. Bovendien moet er ook rente betaald worden over het geld dat geleend is om dat tekort aan te vullen (stel 6%) zodat het bedrag ieder jaar met 8% groeit. En dan is al na 9 jaar de staatsschuld groter dan wat we met zijn allen verdienen. Hoeveel die dan na 80 jaar bedraagt bespaar ik jullie maar: zover komt het namelijk niet omdat Nederland dan al tientallen jaren van niemand meer geld kan lenen, wegonderhoud een kwestie is van een goedgezinde omwonende die af en toe een schep grind in weer een gat gooit, de medische zorg van de Flying Doctors komt en ieder gezin weer minstens 10 kinderen heeft die voor nog enige sociale zekerheid voor papa en mama moeten zorgen.

Dan maar zorgen dat het bedrag niet boven die 30 miljard komt? Ook dat lost niets op: het geeft enig, maar zeer beperkt, uitstel maar die inflatie en 6% rente moeten toch betaald worden: het tweede jaar 600 miljoen inflatie en 1,8 miljard rente, het tweede jaar loopt dat doordat de inflatie als "rente op rente" werkt nog hoger op en blijft zo doorstijgen. Dat betekend dus dat er ieder jaar weer nieuwe, permanent geld opbrengende - eenmalige schieten niet op want dan moet je het jaar er op dubbel - bezuinigingen moeten komen waardoor de overheid ondanks dat de belastingen ook meestijgen met de inflatie en het toenemende bbp steeds minder geld overhoudt om hetzelfde te doen en dus steeds dieper zal moeten snijden. Door het jaarlijks oplopen van het te bezuinigen bedrag is de overheid dan binnen een afzienbaar aantal jaren zover dat er toch voor 30 miljard gesneden is. En daarna moet nog steeds jaarlijks verder gesneden worden.

Hoe pijnlijk ook en hoe belabberd ik zijn voorbeeld ook vind: uiteindelijk heeft Bos wel gelijk: de enige houdbare oplossing is zodra het mogelijk is gelijk die 30 miljard snijden. Omdat het anders uiteindelijk nog veel pijnlijker wordt. Nu alleen nog afwachten op welke manier wie gesneden wordt want op concrete plannen moeten we wachten. Op zijn minst tot na de gemeenteraadsverkiezingen, maar ik zou niet vreemd opkijken als het uiteindelijk na de Tweede Kamer verkiezingen in 2011 pas allemaal wat duidelijker wordt.